Prostat kanseri tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir;
Aktif tedavisiz takip
External Radyoterapi
SBRT(Sterotaktik radyoterapi, cyberknife tedavisi)
Brakiterapi
Hormon tedavisi
Cerrahi
Kemoterapi
Cryocerrahi
HIFU
Bu tedavilerden birkaçı ardışık yani sırayla ya da eşzamanlı olarak hastalığın evresine göre verilebilir.
External tedavi (radyoterapi olarak kısaca bahsedilen tedavi) 20-40 gün kadar süren erdışık hergün girilen bir tedavidir. Yaklaşık 10 dakika sürer. Bu tedavi esnasında size bir şey değmez, canınız acımaz, ağrısızdır.
Tedavi başlamadan önce tedaviye gireceğiniz pozisyonda; dizlerin ve ayakların altına özel yastıklar konarak,belirli aralıklar ile tomografiniz çekilir. Buna genellikle simülasyon işlemi denir. Bu çekimlerde doktorunuz tedaviye girmesini istediği alanlarınızı bilgisayarda tanımlar. Bu prostat, v.seminalis, yakın çevresi, bölgesel lenf nodları veya tümör yatağı veya bazen ameliyat bölgesindeki herhangi nüks etmiş bir alan olabilir. Bu bölgenin çizimi radyasyon onkolojisi hekimin yapacağı en önemli iştir. Bunu yaparken bu bölgedeki idrar kesesi, rektum, penis kökü ve büyük kemiklerinizin de çizimini bilgisayarda yapar. Böylece bu kritik alanların da mümkün olan en az dozu almasını hedeflemektedir. Sonuçta fizik mühendisleri ile beraber radyasyon dozunun yoğunluklarını ayarladıkları bir hacim hacim belirlenir. Ve bu planlar bilgisayarlar yardımı ile tedavi cihazlarına yüklenir.
Daha sonra hasta tedavi cihazlarına yatırılır. External tedavi cihazları içine girilen cihazlar değildir. Yaklaşık 1m yüksekte duran büyük başlığı ve içinde ince lifleri olan bir cihazdır. Önce ilk çekim yapıldığı pozisyon ayarlanır. Daha sonra bilgisayarda hazırlanan programa göre masa aşağı-yukarı sağa-sola hareket ederek planlanan hacim hastanın bedenine sanal olak oturtulur. Daha sonra hekim ve teknikerler dışarı çıkarak tedavi pozisyonunda tedavi cihazında çekilen film ile ilk filmi kıyaslarlar ve alanları doğru olarak oturduğunu hergün çekilen film ile kontrol ederler. Buna IGRT (Image guided radyoterapi) denir.
SBRT(Sterotaktik radyoterapi, cyberknife tedavisi) ise sınırlı küçük alanlara günlük klasik dozun üzerinde yüksek radyasyon dozları verilerek yapılan tedavidir. haftanın her günü veya günaşırı olacak şekilde uygulanır. Toplam 9 tedaviyi geçmez genellikle 5- 7 kez uygulanır. Tedavi süresi external radyoterapiye göre çok daha uzundur.
Yan etkiler; Radyoterapi uygulama alanına giren ince barsak ve kalın barsak hacmine göre hastalarda geçici ishal olabilir. Geçici yorgunluk, halsizlik olabilir. İdrar sıklığında artış, idrar yaparken yanma olabilir. Önemli olan kalıcı yan etki olmamasıdır. Nadiren idrar kaçırma veya kalıcı rektal kanama olabilir. Az da olsa geçici ya da kalıcı impotans olabilecek yan etkiler arasındadır. Nadiren infertilite olabilir bu nedenle sperm saklamak isteyen hastalar olabilmektedir.
Daha ayrıntılı bilgi için yardımcı olabilecek siteler;
https://www.nccn.org/patients/guidelines/content/PDF/prostate-patient.pdf
